کامپیوتر شما بعد از فشردن کلید Pwoer توسط شما، در ابتدا تمامی فرمان‌ها را از بایوس (BIOS) کامپیوتر دریافت می‌کند. BIOS یک نرم افزار خاص است که بعنوان اینترفیس (میانجی) بین عناصر اصلی سخت افزارهای نصب شده بر روی سیستم و سیستم عامل ایفای وظیفه می‌نماید. زمانیکه کامپیوتر روشن می‌گردد BIOS عملیات‌های متفاوتی را انجام خواهد داد. مانند:
- بررسی محتویات CMOS برای آگاهی از تنظیمات خاص انجام شده
- مقدار دهی اولیه ریجسترها و مدیریت Power
- اجرای عملیاتPOST به منظور اطمینان از صحت عملکرد عناصر سخت افزاری
- تشخیص درایوی که سیستم می‌بایست از طریق آن راه اندازی (Booting) گردد
- و...
عملیات POST یا Power On Self Test یکی از اصلی‌ترین عملیات کامپیوتر در هنگام روشن شدن میباشد. که تمامی نرم افزارها و قطعات سخت افزاری لازم برای بوت سیستم را تست کرده و آماده به کار می‌کند. همه بایوس‌ها در هنگام درست بوت شدن سیستم، یک بوق کوتاه در شروع کار می‌زنند که این بوق به معنی درست و کامل کار کردن تمامی نرم افزارها و سخت افزارهای اصلی سیستم است. اما گاهی نیز اتفاق می‌افتد که یک یا چندی از برنامه‌ها یا قطعات معیوب شده یا به عللی از انجام وظیفه باز می‌مانند، اینجاست که بایوس با تنها راه ارتباطی مستقیم (بوق) شما را آگاه می‌سازد. اگر از برنامه بایوس خود اطلاعی ندارید به 3 طریق می‌توانید از آن آگاه شوید. یکی آنکه به راهنمای مادربرد خود رجوع کنید. راه دیگر آن است که به هنگام روشن نمودن رایانه به نوشته‌های ظاهر شده دقت کنید مطمئنا نوع آن ذکر خواهد شد. اگر درب جعبه ( کیس ) رایانه را باز کنید و به چیپ ها و IC های روی مادربرد دقت کنید بر روی بایوس نام آن را نوشته است. عموما بر روی کامپیوترهای شخصی یکی از دو برنامه بایوس AWARD یا AMIBIOS قرار داده شده که در ادامه به بررسی نحوه گزارش دهی خطاها می‌پردازیم.
کدهای بوقی بایوس AWARD :
بایوس آوارد عمدتا به پیام‌های خطا برای آگاه کردن کاربران از وجود مسئله اتکا دارد، اما چند کد بوقی مشهور وجود دارد که این تراشه بایوس تولید می‌کند:
بوق نامحدود (تکرار شونده): خطای حافظه سیستم
یک بوق بلند پس از دو بوق کوتاه: خطای کارت گرافیک
یک بوق بلند پس از سه بوق کوتاه: عدم وجود کارت گرافیک یا خطای حافظه گرافیک
بوق‌های متمادی با فرکانس بالا: خطای داغ شدن پردازنده که در صورت عدم اعتنا ممکن است باعث سوختن cpu شود.
کدهای بوقی بایوس AMI BIOS :
بایوس AMI BIOS محصول شرکت American Megatrends یکی از بایوس‌های متداول است و آخرین نگارش تعدادی کد بوقی دارد که اشکالات زمان بوت شدن را به کاربران می گوید:
تعداد بوق‌ها در زمان راه اندازی (پیش از POST)
| 1(یک بوق) | دیسکت را در دیسک گردان A: قرار دهید |
| 2 | فایل AMIBOOT.ROM بر روی دیسکت بوت شدنی نیست |
| 3 | خطای حافظه سیستمی |
| 4 | عملیات به روز رسانی بایوس موفقیت آمیز بوده است |
| 5 | خطای خواندن دیسک |
| 6 | خرابی صفحه کلید |
| 7 | حافظه فلش بایوس تشخیص داده نشده است |
| 8 | خرابی کنترل کننده دیسکت ران |
| 9 | خطای مجموع بررسی (checksum) بایوس |
| 10 | خطای پاک کردن حافظه فلش |
| 11 | خطای برنامه سازی حافظه فلش |
| 12 | اندازه فایل AMIBOOT.ROM درست نیست ( یا حضور ویروس) |
| 3 | نا همسانی تصویر BIOS ( فایل ROM دقیقا همان نسخه درون بایوس نیست) |
تعداد بوق‌ها در زمان POST
| 1 | اشکال از DRAM میباشد . بنابراین مشکلی در حافظه سیستم به وجود آمده و یا motherboard |
| 2 | خطای حافظه سیستم |
| 3 | 64 کیلو بایت مورد نیاز برای شروع و راه اندازی سیستم در دسترس نیست که این هم به RAM بر می‌گردد . |
| 4 | Timer مادربرد کار نمی‌کند |
| 5 | CPU با مشکل مواجه است . |
| 6 | کامپیوتر نمی تواند به حافظه حالت safe mode برود |
| 7 | خطای استثنای عمومی (مربوط به cpu) |
| 8 | حافظه کارت ویدئو مشکل دارد |
| 9 | ROM شما مشکل دارد. چیپ BIOS ROM روی motherboard دچار خطا است . |
| 10 | CMOS مشکل دارد . |
| 11 | اشکال آزمایش حافظه cache |
نکته : اگر موقع عملیات POST یک ، دو یا سه بوق پشت سر هم بشنوید، تعویض کارت‌های RAM را در نظر بگیرید یا دست کم آنها را بررسی کنید تا اطمینان یابید که درست نصب شده اند.
اگر در عملیات POST هشت بوق بشنوید اطمینان یابید که کارت ویدئویی درست نصب شده است، ممکن است لازم باشد که آن را عوض کنید.
اگر موقع عملیات POST تعداد بوق‌ها با آنچه گفته شد متفاوت بود ( چهار تا هفت یا 9 تا یازده بوق)، ممکن است یک مسئله جدی در مادربرد یا قطعات دیگر وجود داشته باشد، کامپیوتر را به یک تعمیرگاه تخصصی ببرید.
منبع: computer4all